Slaap belangrijke invloed op depressie en angststoornissen

Slaapproblemen verhogen het risico op depressie en angststoornissen en kunnen bijdragen aan een slechter beloop van deze stoornissen, blijk uit Nederlands onderzoek. 
 
Slaap is één van de factoren die een sterke invloed kan hebben op depressie en angststoornissen. Ieder mens heeft voldoende slaap nodig om goed te functioneren. Je normale slaapritme kan verstoord worden door slechte kwaliteit van slaap of door te veel of te weinig slaap. In dit onderzoek hebben wetenschappers de relatie tussen slaap, depressie en angst nader onderzocht.

Onderzoek
Onderzoekers gebruikten hiervoor de gegevens van de NESDA studie (Nederlandse Studie naar Depressie en Angst). Dit is een grote studie met 2981 deelnemers (met en zonder psychische klachten) die in 2004 van start is gegaan. Alle deelnemers zijn langdurig gevolgd om te kijken naar het ontstaan en verloop van depressie en angststoornissen. Hierbij is onder andere ook gekeken naar de invloed van slaapduur (kort, lang of normaal) en slaapkwaliteit (bijvoorbeeld moeilijk in slaap komen, wakker worden ’s nachts, te vroeg wakker worden en moeite om weer in slaap te komen).
 
Slaapgebrek komt vaker voor bij depressie en angsten
Zowel bij depressie als angststoornissen komt slechte slaapkwaliteit, korte (minder dan 6 uur) én langere slaapduur (meer dan 10 uur) vaker voor. Deze samenhang is sterker bij depressie dan bij angsten. Ook mensen die een depressie achter de rug hebben, slapen slechter en korter.
 
Een korte of lange slaapduur leidt tot een slechter ziektebeloop (in 2 jaar). Daarnaast leidt de combinatie slaapproblemen en depressie of angststoornissen tot slechter functioneren op het werk en langer ziekteverzuim. Mensen zonder depressie of angststoornissen hebben hier geen last van, mogelijk omdat zij beter kunnen omgaan met de gevolgen van slaapgebrek.
 
Slecht slapen risicofactor?
Een slechte slaapkwaliteit en kort slapen vormt een risicofactor voor depressie en angststoornissen 2 jaar later. Dit blijkt uit gegevens van 565 mensen die aan het begin van de studie nog nooit een depressie of angststoornissen hadden gehad. Daarnaast blijkt dat depressie en angststoornissen vaker voorkomen bij avondmensen dan ochtendmensen. Maar omdat dit op hetzelfde tijdstip werd gemeten, is onduidelijk of avondmensen ook daadwerkelijk meer risico lopen op deze aandoeningen.
 
Conclusie 
Uit dit onderzoek blijkt dat er een sterk verband is tussen slaap en depressie en angststoornissen. Alleen het is nog onduidelijk hoe deze relatie precies in elkaar zit. Zijn slaapproblemen een symptoom van depressie en angststoornissen? Of zijn slaapproblemen één van de oorzaken van deze psychische aandoeningen? Hierdoor is niet bekend of het behandelen van slaapproblemen depressie en angststoornissen kan voorkomen of klachten kan verminderen. Maar vanwege de sterke samenhang is slaap wel een belangrijk punt om op te letten tijdens de behandeling van psychische aandoeningen, omdat het onder andere invloed kan hebben op ziektebeloop en functioneren op het werk.