Dysthymie

Bij een dysthyme stoornis, ook wel dysthymie, chronische depressie of persisterende depressieve stoornis genoemd, voel je je langdurig somber en geïrriteerd. 'Persisterend' betekent dat het gevoel constant blijft of lang aanhoudt. Je vindt het moeilijk om je te concentreren en je hebt 's nachts moeite met slapen. Je voelt je verdrietig en hebt weinig zelfvertrouwen. Heb jij misschien last van deze depressie? Lees op deze pagina wat het is en hoe je ermee om kunt gaan.

De klachten die horen bij dysthymie verschillen per persoon en situatie. Kenmerken die horen bij een dysthyme stoornis zijn:

• Je hebt het grootste deel van de dag, meer dagen wel dan niet, gedurende tenminste twee jaar last van somberheid. Kinderen en jongeren met dysthymie kunnen prikkelbaar zijn en daar tenminste een jaar last van hebben.
• Ook heb je twee of meer van de volgende kenmerken:
  • Eetlust: Je hebt een slechte eetlust of je eet juist te veel
  • Slaapproblemen: Je hebt moeite met slapen of slaap juist te veel
  • Vermoeidheid: Je bent vaak vermoeid of hebt weinig energie
  • Lage eigenwaarde: Je voelt je niet goed over jezelf
  • Moeilijk concentreren: Je hebt een slechte concentratie of voelt je vaak besluiteloos
  • Hopeloosheid: Je voelt je hopeloos

Als je last hebt van dysthymie heb je lange perioden waarin je je somber voelt, die kunnen worden afgewisseld door korte perioden waarin het wat beter gaat. Maar je klachten zijn nooit langer dan twee maanden weg. De dingen waar je last van hebt, zoals je somber voelen of moe zijn, maken je verdrietig of maken het moeilijk voor je om normale dingen te doen, zoals naar school gaan of met vrienden omgaan. Ook kunnen je symptomen niet verklaard worden door andere oorzaken zoals een bipolaire stoornis, een andere ziekte of gebruik van alcohol of drugs. 

Let op! Alleen een psycholoog of psychiater kan je een diagnose geven.

Als je een dysthyme depressie hebt, zijn er meestal minder symptomen dan bij een gewone depressie, en ze zijn vaak ook niet zo ernstig. Je voelt je eigenlijk bijna altijd somber, wat het leven behoorlijk moeilijk maakt. Soms kan daarbovenop nog een gewone depressie komen. Dan noemen we het een 'dubbele depressie', waarbij de sombere gevoelens zich opstapelen. Dysthymie begint vaak al op jonge leeftijd, wanneer je een kind bent tot aan het begin van de puberteit.

Als je last hebt van een aanhoudende depressie, voel je je vaak heel lang somber. Het lijkt alsof die sombere gevoelens nooit helemaal weggaan. Je hebt misschien ook geen zin meer in dingen die je eerder leuk vond. Het kan daardoor moeilijk zijn om met vrienden om te gaan of om je te concentreren op school of werk.

Dysthymie kan ook effect hebben op je lichaam. Je voelt je misschien vaak moe, hebt problemen met slapen of je eetlust verandert. Dit kan allemaal invloed hebben op hoe je je voelt en hoe je functioneert in het dagelijks leven. Na een tijdje kan je ook andere problemen krijgen, zoals meer angst of een ernstigere vorm van depressie.

Het is meestal moeilijk om één reden aan te wijzen waarom iemand dysthyme depressie krijgt. Experts denken dat verschillende dingen samen zorgen voor het ontstaan van de depressie. Biologische factoren, dingen die in je leven gebeuren en de manier waarop je denkt, kunnen allemaal een rol spelen.

Door op tijd hulp te zoeken kan een behandeling veel voor je doen. Blijf dus niet lang rondlopen met je klachten, of ze nou mild of ernstig zijn. Neem contact op met je huisarts en vertel hoe je je voelt. Je huisarts kan je helpen je te koppelen aan een professional. Samen met een professional ga je op zoek naar welke behandeling voor jou het beste werkt. Voorbeelden van behandelingen zijn: 

• Cognitieve gedragstherapie (CGT): Bij CGT word je geholpen om beetje bij beetje weer actiever te worden. Dit kan erg moeilijk zijn, maar het helpt om je beter te voelen. Ook leer je om te kijken naar je slechte gedachten en te bedenken of ze wel echt waar zijn. Als je gedachten meer helpend zijn, ga je je ook langzaam beter voelen.
• Interpersoonlijke psychotherapie (IPT): Bij IPT richt je je op het verbeteren van persoonlijke relaties en de manier waarop je communiceert met anderen om emotionele problemen zoals depressie aan te pakken.
• Cognitive Behavioral Analysis System of Psychotherapy (CBASP): CBASP is speciaal ontwikkeld voor mensen met een chronische depressie en leert je je gedachten en gedrag tijdens interactie met anderen te veranderen. De therapie richt zich op het begrijpen van sociale situaties en het opbouwen van positieve relaties. 
• Vaktherapie: Zoals lichaamsgerichte, beeldende, muziek- drama- of danstherapie. 

Andere hulpvormen:

• Psycho-educatie: Je krijgt uitleg over wat een dysthyme depressie is en hoe het blijft bestaan. Niet alleen jij, maar vaak ook familieleden, partners of vrienden, krijgen advies over hoe ze kunnen helpen.
• Leefstijladvies: Samen met een deskundige ga je kijken of je aanpassingen kan doen in je leefstijl. Zoals gezonder eten, meer bewegen, meer structuur in je dag aanbrengen, balans zoeken tussen activiteiten en ontspanning of mindfulness-oefeningen. 
• MIND Korrelatie: Wil je liever eerst anoniem met een professionele hulpverlener praten, neem dan gratis contact op met MIND Korrelatie. Ook voor naasten die zich zorgen maken, staat MIND Korrelatie klaar.
• Lotgenotencontact: Het kan helpen om te praten met anderen die ook een dysthyme stoornis hebben (gehad). De Depressievereniging biedt supportgroepen, een depressielijn en een digitaal platform voor (naasten van) mensen met een depressie.